حاج آقا، حقوقی که امام به طلبهها میدادند چقدر بود؟
کدام موقع، اول یا آخر؟
اول.
اوایل شاید دوـ سه دینار و آخرین مبلغی که پرداخت کردند پنجاه دینار بود.
به همه در شرایط مساوی شهریه میدادند؟ به افغانیها و طلبههای دیگر؟
بله، آنجا فقط مجرد و معیل مطرح بود. ظاهراً مجرد همیشه نصف بود. ملیت و تحصیلات مطرح نبود.
یکی از ویژگیهای حضرت امام این بود که هیچ امتیازی به افراد نزدیک و مرتبط به خودشان و یا دیگران قائل نبودند، لذا اولین کاری که کردند این بود که شهریهای را
خاطرات سال های نجـفج. 1صفحه 150 برقرار کردند پیش از آن شهریهها یک تقسیم عمومی بود اما ایشان شهریه را برقرار کرد و گاهی دوـ سه دینار به طلبهها دادند. علمای دیگر از جمله مرحوم آیتالله حکیم و دیگران هم شهریههایشان همین اندازه بود ولیکن از آنجایی که امام روی طلبهها حساس بودند و بقای حوزه علمیه نجف را به وجود طلبهها وابسته میدانستند و معتقد بودند که زندگی آن‌ها باید به گونهای بگذرد که حوزه پایدار بماند لذا هر چه امکانات بیشتر میشد ایشان شهریهها را بالا میبردند به گونهای که از نظر مقدار بر دیگران پیشوا شده بودند. خوب، دیگران هم نمیتوانستند شهریه پایین بدهند و فاصلهشان با امام زیاد شود لذا هر وقت امام میزان شهریه را زیاد میکردند آن‌ها هم به دنبال ایشان یکی ـ دو ماه بعد شهریه را افزایش میدادند. آخرین شهریهای که ایشان در نجف دادند پنجاه دینار برای هر طلبه متأهل بود. یادم میآید که آن اواخر فردی نقل میکرد که حضرت آیتالله خویی گفته بود عجب از دست این سید گرفتار شدیم، هرچه شهریه را بالا میبریم باز ایشان میزان را بالاتر میبرد، مکافاتی شده، نمیگذارد راحت یک مستمری مرتب و ثابتی وجود داشته باشد مدام باید پرش داشته باشیم.
خاطرات سال های نجـفج. 1صفحه 151