الف ـ در اروپا
چنانچه گفته شد جبهه ملی عمدتاً در صحنه سیاست دانشجویی خارج از کشور فعال شده بود. در این مقاطع سال های 39 تا 41، حزب توده از موقعیت ضعیف تری برخوردار بود. چند دلیل عمده برای این واقعیت وجود داشت، یکی رشد جنبش های ملی و استقلال طلبانه و مذهبی در داخل کشور و دوم اتخاذ مشی فرصت طلبانه و به اصطلاح اپورتونیستی سیاسی شوروی در برخورد با رژیم ایران، اعضای حزب توده ناچار بودند از سیاست های شوروی در محافل دانشجویی دفاع کنند، چه در غیر این صورت از آنجا رانده می شدند. پناهندگی سران حزب به روسیه شوروی ناچار آنان را در منگنه قرار داده بود.
خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 1صفحه 180