عدم تناهی جهات

‏‏عدم تناهی جهات‏

‏‏جهت بر شش گونه است، ولی در آن منحصر نیست و غیر متناهی است؛ زیرا‏‎ ‎‏جهت طرف امتداد است و در هر جسمی ممکن است امتدادات غیر متناهیه فرض‏‎ ‎‏شود، بنابراین طرف هر امتدادی در جسم جهتی است که جسم دیگری به سوی آن‏‎ ‎‏حرکت می کند و او نیز به سوی جهات قائمه به جسم دیگر، حرکت می نماید.‏

‏‏والحاصل: جهت عبارت از مقصد وصول متحرک به آن است، مثلاً اگر مکعبی‏‎ ‎‏ثابت باشد و مکعب دیگری به سوی آن حرکت کند مقصد نقطۀ این، نقطۀ آن و مقصد‏‎ ‎‏اضلاع این، اضلاع آن و مقصد سطوح این، سطوح آن است و هر امتدادی که در جسم‏‎ ‎‏فرض شود ممکن است طرف امتداد و مقصد تحرک جسم دیگر، همان باشد و چون‏‎ ‎‏طرف امتداد مفروض در جسم، غیر متناهی است جهات نیز غیر متناهی خواهد بود.‏

‏‏ششگانه بودن جهات به خاطر دو جهت و دو تقریب است.‏

‏‏یک تقریب خاصی است؛ خواص قضیۀ ششگانه بودن جهات را به این نحو‏
‏‎

‎‏تقریب می نمایند که در هر جسمی ممکن است ابعاد ثلاثۀ متقاطعه بر زوایای قوائم‏‎ ‎‏فرض شود و برای هر بُعدی دو طرف است. بنابراین برای هر جسمی شش جهت‏‎ ‎‏خواهد بود.‏

‏‏لیکن مخفی نماند که چنین نیست که باید ابعاد ثلاثۀ متقاطعه را در یک جای معین‏‎ ‎‏از جسم فرض کرد، بلکه درهمه جا می توان خطوط مذکوره را فرض نمود.‏

‏‏تقریب دیگر تقریب عامی است؛ عوام جهات را به محاذات اجزاء مختلفه در‏‎ ‎‏انسان از قبیل رأس و قدم و ظهر و بطن و جَنبین، شش جهت می دانند و محاذی رأس‏‎ ‎‏را فوق و محاذی پا را تحت و محاذی بطن و سینه را قدّام و محاذی ظَهر را خلف و‏‎ ‎‏محاذی اعضای قویه را یمین و محاذی اعضای ضعیفه را یسار گویند.‏

‏‎

‎