القول فی الخیار
بحث فی إمکان إسقاطه
الثانی : اشتراط سقوط الخیار فی متن العقد
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279-1368

محل نشر : تهران

زمان (شمسی) : 1388

زبان اثر : عربی

الثانی : اشتراط سقوط الخیار فی متن العقد

‏فإن رجع هذا ا لشرط إ لیٰ عدم ثبوتـه ، وکان دفعاً ، لا رفعاً وإسقاطاً ، کما‏‎ ‎‏نسبـه ا لشیخ ا لأعظم ‏‏قدس سره‏‏ إ لی ا لمشهور فی باب خیار ا لمجلس‏‎[2]‎‏ ، فلا ترد علیـه‏‎ ‎‏ا لإشکا لات ا لتی فی ا لمقام : من عدم عقلائیّـة ا لإسقاط قبل تحقّق ا لحقّ ، وعدم‏‎ ‎‏إمکان إسقاط ما لم یتحقّق ، وبطلان ا لتعلیق شرعاً ، وعدم إمکان ا لجزم فی‏‎ ‎‏ا لإنشاء .‏

‏وأ مّا إن کان ا لمراد ، اشتراط ا لسقوط با لمعنی ا لمتفاهم منـه ، فیرد علیـه‏‎ ‎‏نظیر تلک ا لإشکا لات ، وا لجواب ظاهر ممّا تقدّم‏‎[3]‎‏ .‏


‏کما أنّ بعض ا لإشکا لات ا لتی فی خیار ا لمجلس وا لحیوان ـ علیٰ ما تقدّم ـ‏‎ ‎‏لاترد هاهنا ، ککون ا لشرط مخا لفاً للسنّـة‏‎[4]‎‏ ، أو ا لتعارض بین دلیل ا لشرط ودلیل‏‎ ‎‏إثبات ا لخیار‏‎[5]‎‏ ؛ فإنّ عمدة ا لدلیل فی ا لمقام هو ا لبناء ا لعقلائی ، لا ا لدلیل ا للفظی ،‏‎ ‎‏ولا یجری فیـه ما ذکر .‏

‏کما لایجری بناءً علیٰ کون ا لخیار للشرط ا لضمنی ، وکذا لو کان لدلیل نفی‏‎ ‎‏ا لضرر ، فإنّ ا لاشتراط إقدام رافع لدلیل ا لضرر .‏

‏وأ مّا مثل روایات تلقّی ا لرکبان‏‎[6]‎‏ أو روایـة «ا لدعائم»‏‎[7]‎‏ ا لمتقدّمـة ، فهی‏‎ ‎‏من قبیل ا لمؤیّدات ، لا ا لدلیل ا لمثبت .‏

‎ ‎

  • )) ا لمکاسب : 220 / ا لسطر30 .
  • )) تقدّم فی ا لصفحـة 155 .
  • )) تقدّم فی ا لصفحـة 160 .
  • )) تقدّم فی ا لصفحـة 162 .
  • )) تقدّم فی ا لصفحـة 413 .
  • )) تقدّم فی ا لصفحـة 415 .