القول فی الخیار
الرابع : خیار الغبن
مسألة : فی عدم اختصاص خیار الغبن بالبیع
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279-1368

محل نشر : تهران

زمان (شمسی) : 1388

زبان اثر : عربی

مسألة : فی عدم اختصاص خیار الغبن بالبیع

‏لاینبغی ا لإشکال : فی أنّ خیار ا لغبن ، لا یختصّ با لبیع بناءً علیٰ کونـه‏‎ ‎‏عقلائیّاً‏‎[2]‎‏ ، وکذا بناءً علی ا لاستناد فیـه إ لیٰ دلیل نفی ا لضرر‏‎[3]‎‏ ، أو ا لشرط‏‎ ‎‏ا لضمنی‏‎[4]‎‏ .‏

نعم ،‏ لو کان ا لمستند هو ا لإجماع‏‎[5]‎‏ ، أو قلنا : بأنّ دلیل نفی ا لضرر یحتاج‏‎ ‎

‏إ لی ا لجابر‏‎[6]‎‏ ، أو کان ا لمستند بعض ا لروایات کروایـة «دعائم ا لإسلام»‏‎ ‎‏ا لمتقدّمـة‏‎[7]‎‏ ، فیشکل ا لإثبات ، فا لخیار ثابت فی جمیع ا لمعاوضات ا لمبنیّـة علی‏‎ ‎‏ا لتدقیق .‏

‏وأ مّا ما لا یکون کذلک ، کا لصلح لرفع ا لتنازع ، أو لرفع ا لشغل ا لمحتمل ، فإن‏‎ ‎‏کان ا لتساهل فیـه بنحو ا لإطلاق ، أو احتمل الاشتغال بأکثر ممّا ادعی ، فصا لح کائناً‏‎ ‎‏ما کان فلا خیار .‏

‏وأ مّا لو تردّد بین ا لعشرة وا لعشرین فصا لح ، ثمّ ظهر ألف مثلاً ، فا لظاهر‏‎ ‎‏ثبوتـه .‏

‏وأ مّا فی ا لجعا لـة ، فا لظاهر عدم ا لثبوت ؛ لأ نّها لیست من ا لمعاوضات‏‎ ‎‏با لمعنی ا لمعهود ، ولهذا لا یعتبر فیها ما اعتبر فیها ، فلو جعل دیناراً فی ردّ دابّتـه ،‏‎ ‎‏مع اختلاف ا لدوابّ ، واختلاف ا لعمل باختلافها ، صحّ ، فلاتجری فیها أدلّـة إثباتـه .‏

‎ ‎

  • )) تقدّم فی ا لصفحـة 417 .
  • )) تقدّم فی ا لصفحـة 402 ، ا لهامش3 .
  • )) حاشیـة ا لمکاسب ، ا لمحقّق ا لیزدی 2 : 34 / ا لسطر29 و : 38 / ا لسطر25 ، منیـة ا لطا لب 2 : 57 /  ا لسطر18 .
  • )) غنیـة ا لنزوع : 224 ، مختلف ا لشیعـة 5 : 75 ، اُنظر ا لمکاسب : 234 / ا لسطر21 .
  • )) حاشیـة ا لمکاسب ، ا لمحقّق ا لخراسانی : 197 ، حاشیـة ا لمکاسب ، ا لمحقّق ا لأصفهانی 2 : 70 / ا لسطر27 .
  • )) تقدّم فی ا لصفحـة 415 .