القول فی الخیار
السّادس : خیار الرؤیة
مسألة : فی فوریّة خیار الرؤیة
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279-1368

محل نشر : تهران

زمان (شمسی) : 1388

زبان اثر : عربی

مسألة : فی فوریّة خیار الرؤیة

‏ ‏

‏هل هذا ا لخیار عند ا لرؤیـة فوری ، کما علیـه ا لأکثر علیٰ ما حکی‏‎[2]‎‏ ، بل‏‎ ‎‏عن ظاهر «ا لتذکرة» عدم ا لخلاف بین ا لمسلمین إلاّ أحمد‏‎[3]‎‏ ، حیث جعلـه ممتدّاً‏‎ ‎‏بامتداد ا لمجلس ا لذی وقعت فیـه ا لرؤیـة ؟‏

‏وا لأصل فیـه مع ا لغضّ عن تسا لمهم ، إطلاق دلیل وجوب ا لوفاء ، بعد‏‎ ‎‏ا لإشکال فی إطلاق صحیحـة جمیل‏‎[4]‎‏ بدعویٰ أ نّها بصدد بیان تشریع ا لخیار ،‏‎ ‎‏کا لأدلّـة ا لتی بصدد أصل ا لتشریع .‏

‏وأ مّا لو قلنا : با لإطلاق ، وأ نّها بصدد بیان ا لخیار ، فمقتضاها ا لتراخی .‏

وقد یقال :‏ إنّ ا لصحیحـة تدلّ علی ا لتراخی بوجـه آخر ؛ وهو وقوع ا لفصل‏‎ ‎‏ا لطویل بین بیان ا لحکم ، وبین ا لأخذ با لخیار فی مورد ا لسؤال فی ا لصحیحـة‏‎[5]‎‏ .‏


وفیـه :‏ أنّ ا لظاهر من أمثال ا لصحیحـة ، أ نّها سؤال عن ا لحکم ا لکلّی ، لا‏‎ ‎‏أ نّـه وقع أمر شخصی اُرید ا لسؤال عن حکمـه ، فأصحاب ا لأئمّـة  ‏‏علیهم السلام‏‏ ، کانت‏‎ ‎‏طریقتهم فرض مسائل لأخذ ا لجواب وا لثبت فی کتبهم ، ولعلّ کثیراً منها لم تکن‏‎ ‎‏واقعـة فی ا لخارج ، کما یظهر با لمراجعـة إ لی الاُصول ا لمنقول  فیها روایاتهم ، فلا‏‎ ‎‏وجـه لما ذکره .‏

‏وا لمسأ لـة محلّ إشکال ، وإن کان ا لأرجح کونـه علی ا لفور ؛ لذلک ا لتسا لم‏‎ ‎‏بین فقهاء ا لمسلمین ، وللشکّ فی إطلاق ا لصحیحـة ، فتأ مّل .‏

‎ ‎

  • )) اُنظر مفتاح ا لکرامـة 4 : 294 / ا لسطر4 ، ا لمکاسب : 250 / ا لسطر31 .
  • )) تذکرة ا لفقهاء 1 : 467 / ا لسطر28 ، اُنظر ا لمکاسب : 250 / ا لسطر32 ، ا لشرح ا لکبیر ، ذیل ا لمغنی 4 : 25 .
  • )) تقدّم فی ا لصفحـة 632 .
  • )) حاشیـة ا لمکاسب ، ا لمحقّق ا لیزدی 2 : 59 / ا لسطر35 .